بافت فرسوده شهری

بافت فرسوده شهری به عرصه هایی از محدوده قانونی شهرها اطلاق می‌شود که به دلیل فرسودگی کالبدی و برخوردار نبودن از خدمات شهری آسیب پذیر شده‌اند و ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی دارند. این بافت ها برای نوسازی به همکاری و توجه دولت و شهرداری و مردم وابسته هستند.محلات فرسوده‌ای در فضای شهری که مسائل و پیچیدگی‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و شیوه خود را دارد و بافت‌ها از یک سو دارای ریشه‌های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری است و از طرف دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب‌پذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات رو بنایی و زیر ساختی هستند.

نوسازی بافت فرسوده یکی از دغدغه‌های دولت و شهرداری است زیرا جلوه و زیبایی شهر نیز در گرو بافت های شهری می‌باشد. در کشور بزرگ ایران هفت نوع از بافت شهری در بررسی گونه شناسی بافت های شهری قابل تشخیص می باشد.
1- بافت تاریخی ، هسته اولیه شهر
2- بافت قدیمی شهر
3- بافت میانی شهر
4- بافت جدید شهری
5- بافت پیرامونی شهری
6- بافت اقماری یا گسترش ناپیوسته شهر
7- گسترش متروپلی شهر به همراه ایجاد شهرهای جدید

بافت فرسوده به بلوک هایی گفته می ‌شود که هر سه شرط ذیل را نیز دارا باشند:

1- ناپایداری: پنجاه درصد از بناهای موجود در بلوک ناپایدار بوده و از استحکام لازم برخوردار نباشند.
2- نفوذ ناپذیری: حداقل پنجاه درصد معابر بلوک دارای عرض کمتر از 6 متر باشد.
3- ریزدانگی: حداقل پنجاه درصد ساختمان‌ ها در آن بلوک شهری مساحتی کمتر از 200 متر مربع داشته باشند.

بافت‌ های فرسوده به سه دسته ذیل تقسیم بندی می ‌شوند:

1- بافت‌ های دارای میراث فرهنگی
2- بافت‌ های شهری (فاقد میراث فرهنگی)
3- بافت ‌های حاشیه ‌ای (سکونت گاه‌ های غیر رسمی)