بررسی اقتصاد ایران

نظام مالی کشور ها به صورت کلی به دو دسته نظام بانک محور و نظام بازار محور تقسیم می‌گردد. در نظامی که محوریت بانک ها هستند، بانک‌ها نقش کلیدی در توسعه اقتصاد کشور را دارا هستند. اما در نظام بازار محور نقش اصلی را بازارهای سهام و بورس دارند.

اقتصاد بانک محور ایران

در کشورهای بانک محور، تامین مالی پروژه‌ها بیشتر توسط بانک ها انجام می‌شود و بانک‌ها تاثیر زیادی بر تصمیمات و تخصیص سرمایه گذاری کشور دارند. کشور ایران نیز با توجه به تامین مالی بیش از 80 درصد پروژه‌ها توسط بانک‌ها، دارای اقتصاد بانک محور است و این اقتصاد بانک محور ناشی از عوامل مختلفی از جمله اعتماد بیشتر مردم به بانک‌ها در مقایسه با بازار سرمایه، آشنایی بیشتر مردم با نظام بانکی، پیچیدگی‌های موجود در بازار سرمایه و … می‌باشد.

یکی از معضلاتی که بانک محور بودن اقتصاد ایران به همراه دارد تحریم شبکه بانکی توسط کشورهای دیگر که به منظور آسیب رساندن به اقتصاد ایران می‌گردد. از طرف دیگر اشخاص نیز سرمایه های خود را بیشتر در بانک‌ها به منظور دریافت تسهیلات و سودها سرمایه‌گذاری می‌کنند و این باعث کاهش نقدینگی کشور در بخش تولید و سرمایه‌گذاری غیر بانکی می‌گردد. برای رهایی از این بانک محور بودن باید زیر ساخت‌های مناسب برای ترویج و تقویت بازار سرمایه توسط دولت فراهم شود. همچنین با افزایش سهم بخش خصوصی در تامین منابع پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری نیز می‌توان تا حد زیادی وابستگی اقتصادی به بانک ها را کاهش داد. در واقع  نیاز است تا حضور بنگاه‌های اقتصادی کشور نظیر شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی، سازمان تامین اجتماعی و بنگاه‌های اقتصادی کلان و هلدینگ‌های بزرگ مالی در بازار سرمایه و بورس تقویت شوند و تا بتوانند به نظام بانکی کشور کمک کرده و در زمان بحران از تورم و یا رکود جلوگیری کنند.